Phó thủ tướng Lê Văn Thành và đoàn công tác liên ngành trong buổi làm việc vào ngày 29/12 về vấn đề Xây dựng đường Vành đai 3, Vành đai 4 với lãnh đạo UBND TP HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Long An và Bà Rịa Vũng Tàu.
Lãnh đạo UBND các tỉnh TP HCM, Đồng Nai, Bình Dương, Bà Rịa Vũng Tàu, Long An đã có những nhận định trao đổi thẳng thắn:
Theo đó, Chủ tịch TP HCM Phan Văn Mãi nhận định trong buổi làm việc: Xây dựng đường Vành đai 3 giống như “chăm sóc cho gà đẻ trứng vàng”. Vì đây là tuyến đường huyết mạch không chỉ giúp phát triển kinh tế TP HCM mà toàn vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Ông Mãi còn cho biết thêm, thành phố và các địa phương thống nhất phương án đầu tư PPP không khả thi, thời gian thực hiện sẽ kéo dài hơn 24 năm. Do đó, các địa phương thống nhất đề nghị cho chuyển sang đầu tư bằng ngân sách, từ nguồn phục hồi kinh tế.
Chủ tịch UBND Đồng Nai Cao Tiến Dũng cho biết đoạn 1A (Tân Vạn – Nhơn Trạch) Vành đai 3 đi qua địa phương dài 6,3 km đang thực hiện theo nguồn vốn ODA. Đồng Nai đã lập dự toán, áp giá và triển khai bồi thường để đảm bảo tiến độ khởi công trong quý I/2022. Hiện, Đồng Nai còn lại đoạn 2A khoảng 5 km.
Ông Dũng thẳng thắn nhìn nhận để thực hiện Vành đai 3 phải có ngân sách Trung ương tham gia. Do đó, lãnh đạo Đồng Nai kiến nghị đoạn từ TP.HCM (Tân Vạn kéo dài đến Đồng Nai, bao gồm đoạn 1A đang làm bằng vốn ODA) có ghép vào để thực hiện bằng hình thức PPP vẫn được, với điều kiện địa phương có 50% ngân sách, còn lại cần sự hỗ trợ từ vốn Trung ương.
Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương Võ Văn Minh cho biết đối với tuyến đường Vành đai 3, Bình Dương đã đầu tư xây dựng 15,3 km (trong tổng số 25,9 km), quy mô 6 làn xe.
“Còn lại 10,6 km đi qua khu đô thị nên số vốn để giải phóng mặt bằng rất lớn, mong muốn được Trung ương hỗ trợ. Phần kinh phí xây lắp tỉnh có thể tự lo được”, ông Minh nói.
Tương tự, Chủ tịch UBND tỉnh Long An Nguyễn Văn Út nhận định kết nối vùng giữa địa phương và các tỉnh còn rất hạn chế.
“Long An không thể đi một mình mà phải có sự liên kết các địa phương”, lãnh đạo tỉnh chia sẻ.
Ông Út cho biết Long An có 6,8 km Vành đai 3 đi qua. Dù phần giải phóng mặt bằng rất ít nhưng địa bàn gặp khó khăn về vốn. Lãnh đạo địa phương kiến nghị Chính phủ cho tách gói giải phóng mặt bằng ra riêng, giao tỉnh là cơ quan có thẩm quyền để xử lý.
“Nếu không tính toán cẩn thận sẽ ảnh hưởng đến việc dự trù và chủ trương”
Phó thủ tướng Lê Văn Thành đề nghị về việc quy hoạch tuyến Vành đai 3 các đơn vị cần hạn chế để tuyến đường đi qua đất ở, đất dân cư và phải xem xét lại giá giải phóng mặt bằng nếu đoạn đường đi qua đất nông nghiệp.
Phó thủ tướng đã chỉ rõ nhiều vấn đề còn tồn tại, đặc biệt là chi phí giải phóng mặt bằng và xây dựng. Thủ tướng dẫn chứng với khoảng 83.000 tỷ xây dựng hơn 80 km đường cao tốc, bình quân dự án cần 1.000 tỷ/km đường là quá cao yêu cầu phải có tính toán hợp lý. Phó thủ tướng nhận định thêm mức đầu tư cho mỗi km đường của Vành đai 3 TP.HCM cao hơn nhiều so với các tuyến cao tốc trên cả nước. Chi phí giải phóng mặt bằng tính riêng 15 km đường tại Bình Dương là 22.000 tỷ đồng, 6,8 km tại Long An là 5.000 tỷ đồng. Ông cảnh báo “Nếu không tính toán cẩn thận sẽ ảnh hưởng đến việc dự trù và chủ trương”.
Phó thủ tướng yêu cầu cần phải tính toán lại chi phí xây dựng đường Vành đai 3 đi qua tỉnh Bình Dương. Cụ thể, với 5.600 tỷ đồng, bình quân 1km đường Vành đai 3 đi qua tỉnh Bình Dương cần gần 400 tỷ đồng chi phí xây dựng. Trong khi đó, ở nhiều tuyến cao tốc khác trên cả nước có địa hình phức tạp hơn, đòi hỏi thi công khó hơn nhưng chi phí xây dựng và giải phóng mặt bằng thấp hơn đáng kể.
Về vấn đề này, đại diện Bộ Tài Nguyên và Môi trường cho rằng dự án Vành đai 3 TP.HCM đi qua nhiều tỉnh, thành nên cần có khung chính sách chung, tránh mỗi địa phương áp dụng mỗi nơi một kiểu. Khung chính sách này cần được Chính phủ giao cho Bộ GTVT chủ trì hoặc giao cho các địa phương hình thành. Riêng đối với đất nông nghiệp, Chính phủ đã ban hành khung chính sách, bảng giá là do từng địa phương quyết định nhưng không thể vượt quá một triệu/m2.
Phó thủ tướng nhìn nhận việc đền bù, giải phóng mặt bằng có nhiều vấn đề liên quan đến thị trường, giá cả đất đai. Tuy nhiên, có những khu vực thuộc hoàn toàn về quản lý Nhà nước, đã có công thức chung và không theo giá thị trường. Do vậy, Bộ GTVT cần chịu trách nhiệm tư vấn các địa phương trong việc thực hiện vấn đề này.
